In 2020 laat de sector zelfs nog een bescheiden waardegroei zien van 1,5%, waar in 2021 een afwaardering van gemiddeld 5% plaatsvindt. Dit terwijl andere sectoren met name nú hard geraakt worden en zich over het algemeen in 2021 weer fors herstellen in het scenario dat ABN AMRO schetst.
Er zijn grote verschillen zichtbaar in de impact op de verschillende soorten vastgoed waarin belegd wordt. Specifiek inzoomend op Nederlands kantorenvastgoed, een markt die in het bijzonder onze aandacht heeft, zien we met name grote onzekerheid binnen de flexoffice markt. De doorgaans korte looptijden van huurcontracten en flexibiliteit in voorwaarden maakt dat deze, tot voor kort sterke groeimarkt, knarsend tot stilstand is gekomen. Het Financieel dagblad (maandag 30 maart) schrijft hierover het volgende: ‘De flexibele kantorenmarkt lijkt door de Corona crisis aanbeland op een cruciaal moment in zijn jonge bestaan. Daarbij is het zaak nieuwe concepten te ontwikkelen, en te beschikken over stevige financiële rugdekking’.
Zelf verwachten wij dat op korte termijn de eerste ‘operators’ het hoofd niet meer boven water kunnen houden. Iets wat tot voor kort ondenkbaar leek; dit kan ook zomaar gelden voor grote flexoffice operators. Wanneer dit scenario bewaarheid wordt, dan heeft dit direct een grote impact op de positie van kantoorpandeigenaren, die dan niet alleen financieel maar ook ‘operationeel’ in een heel vervelende situatie terecht komen: Een gemiddelde flexoffice operator heeft 50-100 klanten die een (klein) kantoor huren in het pand van de kantoorpandbelegger. Met het wegvallen van de operator verdwijnen niet automatisch ook deze huurders van de aardbodem.
Deze bijzondere tijd vraagt om een gedegen maar snelle ‘recap’ van de posities die flexoffice operators binnen uw portfolio innemen. Alternatieven zijn, indien noodzakelijk, voorhanden. Ook in modellen waarbij u als pandeigenaar fors minder risico loopt dan u nu mogelijk loopt.
Office Improvers is opegericht door twee professionals die hun sporen hebben verdiend in de exploitatie van kantoren. John Milhado is één van de meest ervaren personen op het gebied van flexibel werken. Ruim 30 jaar ervaring als eigenaar, operator en dienstverlener bij diverse Business Center activiteiten. Recentelijk was John als mede-eigenaar betrokken bij Color Business Centers. Deze groep breidde in een paar jaar uit van 8 naar 18 centers. Color Business Centers werd in 2015 verkocht aan Regus. Remco Boelens maakte vanuit de hospitality de overstap naar Regus (IWG). Als Area director was hij verantwoordelijk voor een kwart van de Nederlandse business centers alsmede voor de integratie van Color Business centers in het Regus netwerk. Eind 2016 haalde het beursgenoteerde vastgoedfonds NSI Remco binnen als directeur voor HNK (Het Nieuwe Kantoor) om de omslag van een defensieve naar een offensieve strategie te maken in combinatie met stevige groei van het HNK netwerk. Bij zijn vertrek was HNK de grootste flexoffice operator van Nederland.
www.officeimprovers.nl